Het is tijd dat ik dit item toch eens aanstip, ik ben al geruime tijd bezig met deze blog en heb de afgelopen jaren behoorlijk wat aandacht besteed aan Virtual Reality voor diverse toepassingen. Zo ook VR voor kinderen waarin ik met name de educatieve kansen heb proberen te belichten (zie archief hier) Nu is het zo dat Virtual Reality steeds populairder aan het worden is, en ook op scholen, varierend van basis tot beroepsonderwijs zijn volop aan het experimenteren. Het staat inmiddels ook wel vast dat VR een waardevolle toevoeging kan zijn aan educatie van groot tot klein. Het voordeel bij het gebruik van VR "in de klas" is echter ook dat dit onder het toeziend ook van een docent gebeurd waarbij je er over het algemeen van uit kan gaan dat deze op de hoogte is van de keerzijde van Virtual Reality. Tegelijk zie ik ook wel VR verhuurbedrijven verschijnen waarbij VR voor kinderfeestjes wordt aangeprezen en kunnen, met name wat jongere, kinderen steeds makkelijker in aanraking komen met VR. Nog steeds geen man overboord want uiteindelijk is dit technologische vooruitgang en VR kan echt enorm veel waarde toevoegen en plezier opleveren.  

Toch opletten geblazen

Zonder negatief te willen worden wil ik echter ook wel graag eens wijzen op de "gevaren" die VR voor kinderen kunnen opleveren. Erg veel weten we nog niet omdat het simpelweg te kort bestaat om gedegen onderzoek te kunnen doen. Ik beperk me hier dan ook tot de zaken die we inmiddels wel weten en welke je waarschijnlijk goed in het oog wilt houden voordat jouw kinderen "aan de VR" gaan.  

Soorten VR brillen

Als eerste is het goed om een onderscheid te maken tussen de verschillende soorten VR brillen. We kennen, tot op heden, de zogenaamde Mobiele VR brillen en de VR HMD's (Head Mounted Displays). Naast de prijs en de technische specificaties is het grootste verschil tussen deze twee varianten de mate van Immersiveness, en dat is exact waar het in VR over gaat. Als het over Mobiele VR brillen gaat moet je denken aan de VR brillen die je bijvoorbeeld inmiddels ook wel bij de Action kan kopen, het gaat hier over het algemeen om laagwaardigere brillen zonder "eigen techniek". De VR bril werkt op basis van een Smartphone die in de VR bril geschoven (of geklikt) wordt en de applicatie of game draait ook gewoon op de smartphone. Met dit type VR is de Immersiveness vrij beperkt maar toch liggen hier de eerste "gevaren" al op de loer. Bij VR HMD's (Oculus Rift, HTC Vive, Playstation VR) is de mate van Immersiveness hoog tot zeer hoog, de impact op de hersenen is groot en ook niet te negeren. (ik heb volwassen mannen letterlijk vanuit stilstand onderuit zien gaan bij een "Rollercoaster experience"). Dit type bril vereist dus ook zonder meer de meeste aandacht als het om kinderen gaat. Tip: lees hier hoe diep VR kan ingrijpen in het brein

Gevaren van Virtual Reality voor kinderen

Ik wil het niet ernstiger laten klinken dan dat het is, en gevaar is wellicht een superlatief maar ik denk dat het wel goed is om te onderstrepen dat er een aantal zaken zijn waar op gelet zou moeten worden bij Virtual Reality voor kinderen. Dit met name om te zorgen dat een eerste VR ervaring niet gelijk een nachtmerrie wordt ;-)

Motion Sickness

Het eerste waar kinderen erg snel last van kunnen krijgen is Motion Sickness, deze vorm van bewegingsziekte is feitelijk hetzelfde als autoziekte of zeeziekte en kan zich al na enkele minuten openbaren. Motion Sickness kan ontstaan, simpel gezegd,  wanneer er een "disconnect" is tussen beweging die het lichaam ervaart en beweging die de hersenen verwachten. (je zit stil op de bank maar je hersenen ervaren een dolle rit in een achtbaan). Doordat VR immersive is en echt diep op de hersenen ingrijpt kan deze disconnect dus al vrij snel ontstaan. Als het gaat om kinderen zijn met name kinderen onder de 12 jaar erg gevoelig voor Motion sickness. Let dus bij Virtual Reality voor kinderen vooral op het soort game of "experience", wellicht overbodig te melden maar hoe wilder de beelden, hoe eerder er Motion Sickness kan optreden. Achtbaanritten en dergelijke zijn natuurlijk helemaal geweldig maar realiseer je dat kinderen hier vrij snel behoorlijk veel last van kunnen krijgen. Mocht je toch kiezen voor wat wildere en spectaculaire ervaringen houdt dan in ieder geval de tijd in de gaten. Langer dan een minuut of 5 is echt af te raden. Overigens speelt naast de beweeglijkheid van de beelden ook de technische kant (resolutie, FPS etc) nog een rol maar met de huidige stand van de techniek wordt de impact hiervan steeds ondergeschikter.  

De content zelf

Er zijn momenteel nog niet heel veel regels en bilaterale afspraken als het gaat om Virtual Reality en er zijn inmiddels ook in VR plekken te vinden waar het vergeven is van de "Predators".  Er zijn al voorbeelden van "aanrandingen in VR" (ja dat kan echt) en ook in diverse chatrooms en andere "public places" zijn, naast de grote drommen goed volk ook voldoende voorbeelden van "slecht volk" voorhanden. Feitelijk hetzelfde als dat je in de "normale online wereld" aan kunt treffen. Naast de openbare ruimten kan er in de applicaties en games zelf ook nog wel het nodige zijn wat niet zonder meer geschikt is voor kinderen. Om een paar voorbeelden te noemen: geweldadige First Person Shooters met overmatig veel bloed, lichaamsdelen etc. Maar ook het enorm populaire Horrorgenre kan voor problemen zorgen, en daar hoeft nog niet eens bloed of wat dan ook aan te pas te komen. Verlies niet uit het oog dat Virtual Reality niet voor niks zo heet en dat door de hoge mate van Immersion beelden en ervaringen echt hard binnenkomen en ook blijven hangen. Probeer dus zoveel mogelijk eerst zelf iets te testen alvorens je je kind het laat ervaren.  

Conclusie

Raak niet in paniek, het is niet de bedoeling om mensen te verontrusten of om te voorkomen dat kinderen een VR bril op hun hoofd krijgen (integendeel!!!). Ik heb dit artikel puur geschreven om zaken te benadrukken waar je voor moet oppassen als je kinderen een VR bril op hun hoofd zet.